АУЫЛДЫҚ МЕКТЕПТЕРДІҢ САНИТАРИЯСЫНА ҚОЛЖЕТМДІЛІКТІ БАҒАЛАУ

Оқушылар мектепте көп уақыт өткізеді, онда су, санитария және гигиена (ССГ) қызметтері диарея, тыныс жолдарының инфекциясы және топырақ арқылы берілетін гельминттер сияқты ауруларды азайту арқылы денсаулықты жақсарта алады. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, мектептердегі ССГ қызметтерінің жақсаруы аурудың төмендеуіне оң әсер етеді; мысалы, ССГ қолжетімділігі жоғары мектептерде, диарея 29% аз болды. Респираторлық инфекциялардың белгілері ССГ қызметі жақсы мектептерде, бұл қызмет төмен мектептерде 25% төмен болды. Жұмыстың мақсаты: ауыл мектептеріндегі санитарияға қолжетімділікті бағалау. Материал және әдістері: зерттеу-мектеп әкімшілігімен сұхбат, бақылау парағы және оқушыларға арналған сауалнаманы қолдану арқылы жүргізілді. Нәтижелері және талқылауы: оқушылардың 13,3%-ы дәретханалар құлыптаулы және кілт жоқ деп мәлімдеді. Студенттердің 20,5%-ы дәретханаларды жыныстық бөлудің жоқтығын хабарлады. Олардың 46,4% қыздар құрады. Сонымен қатар, студенттердің 29,5%-ы жынысы бойынша бөлінудің болмауы мәселесін сипаттады. Олардың 57,1% қыздар құрады. Оқушылардың 20,23% кіші мектеп оқушылары дәретхананы бөгде адамның көмегінсіз пайдалана алмайтынын хабарлады. Қорытынды: жағдайды талдай отырып, мектептерде санитарияға қол жетімділік бар, бірақ оларды ұстау шарттары сақталмайды деп қорытынды жасауға болады.

санитария, қол жетімділік, бағалау, мектептер, ауылдық жерлер

1. A cluster-randomized trial assessing the impact of school water, sanitation and hygiene improvements on pupil enrolment and gender parity in enrolment /J. V. Garn, L. E. Greene, R. Dreibelbis et al. //Journal of Water Sanitation and Hygiene for Development. - 2013. - V. 3 (4). - P. 592-601.

2. Ezbakhe F. Estimating access to drinking water and sanitation: The need to account for uncertainty in trend analysis /F. Ezbakhe, A. Perez-Foguet //Science of the Total Environment. - 2019. - V. 696. - 133 -139.

3. IAEG-SDGs. Final list of proposed Sustainable Development Goal indicators //Report of the Inter-Agency and Expert Group on Sustainable Development Goal Indicators, Annex IV. -Geneva, 2016. - 562 p.

4. Sanitation and health /D. Mara, J. Lane, B. Scott, D. Trouba //PLoS Medicine. - 2010. - V.7. - P. 672-683.

5. The impact of a school-based hygiene, water quality and sanitation intervention on soil-transmitted helminth reinfection: A cluster-randomized trial /M. C. Freeman, T. Clasen, T. S. Brooker et al. //American Journal of Tropical Medicine and Hygiene. - 2013. - V. 89 (5). - P. 875-883.

6. Tussupova K. Access to drinking water and sanitation in rural Kazakhstan /K. Tussupova, P. Hjorth, R. Berndtsson //International Journal of Environmental Research and Public Health. - 2016. - V. 13. - P. 456-462.

7. Water, sanitation and hygiene for the prevention of diarrhoea /S. Cairncross, C. Hunt, S. Boisson et al. //International Journal of Epidemiology. - 2010. - V. 39. - P.193-205.

8. Water, sanitation and hygiene interventions for acute childhood diarrhea: A systematic review to provide estimates for the Lives Saved Tool /N. Darvesh, J. K. Das, T. Vaivada et al. // BMC Public Health. - 2017. - V. 17. - P. 231-238.